Dedication, 1612-11-09, Heinrich Nollius to Wigand Heimel

From Theatrum Paracelsicum
Revision as of 16:53, 1 January 2024 by Jp1428790 (talk | contribs) (Created page with "{{InfoboxParatext | Author=Heinrich Nollius | Recipient=Wigand Heimel | Type=Dedication | Date=1612-11-09 | DatePresumed= | Place=0 | PlacePresumed=Ziegenhain | Pages=7 | Language=lat | Editor=Julian Paulus | SourceTitle=Systema medicinae hermeticae generale | SourceAuthor=Heinrich Nollius | SourcePlace=Frankfurt am Main: Zacharias Palthenius | SourceDate=1613 | SourceDatePresumed= | SourceBP=BP.Nollius.1613-02 | SourceSig=I2r-I5r | Translation=1 | AbstractGPT= }} {{Pag...")
(diff) ← Older revision | Latest revision (diff) | Newer revision → (diff)
Author: Heinrich Nollius
Recipient: Wigand Heimel
Type: Dedication
Date: 9 November 1612
Place: no place [Ziegenhain]
Pages: 7
Language: Latin
Quote as: https://www.theatrum-paracelsicum.com/index.php?curid=5655
Editor: Edited by Julian Paulus
Source:
Heinrich Nollius, Systema medicinae hermeticae generale, Frankfurt am Main: Zacharias Palthenius 1613, sig. I2r-I5r [BP.Nollius.1613-02]
Translation: Raw translation see below
Back to Paratexts
Back to Texts by Heinrich Nollius

[sig. I2r] Magnifico, prvdentissimo viro, Dn. Wigando Heimelio. Reip[ublicae] Dreisanæ Proconsuli, Sobrino amico & Mecœnati meo dilecto S[alutem] P[lurimum] ex animo precor. Henricus Nollius.

Non ita diu est, Magnifice, & amplissime vir, amice & patrone obseruande, vbi apud me Gueilburgi fuit quidam vir doctissimus, pædagogiarcha & Logices professor in illustri quodam Gymnasio, atque obnixe me rogauit, vt sibi principia aperirem, ex quibus ipsi ad secretiorem nostram philosophiam pateret aditus. Itaque cum in eo viro singularem humanitatem, & ex collatione mutua insignem ingenii dotem atque acumen deprehenderem, ipsius petitioni deesse nolui, ac proinde dissertan- [sig. I2v] do eum ad generationem rerum naturalium vestigandam deduxi, significans, nostræ philosophiæ primarium fundamentum per Deum in exquisita generationis cognitione consistere. Quamuis vero hæc mea responsio isti viro simplex visa fuerit, tamen id, quod dixi ipsa veritas est: Qui enim generationem perfecte intellexerit, verorum menstruorum, quorum in nostra philosophia vsus est, notitiam sibi facile comparabit; imo viam inueniet, quam si imitando naturam iuerit, omnium nobilissimam medicinam ex conuenienti corpore per naturalissimum acetum resoluto & digesto ad generationis modum creabit. Medicinam dico non aurum. Sophistæ enim in scriptis processibus auaris & insatiabili auri fame marcescentibus auri faciundi desiderium inculcant, & aureos pollicentur montes. Ars aurum facere nequit. Sola natura producit substantiam. Renouare vero imperfecta metalla per solam naturam, nulla re extranea admota, atque peregrinas naturas, à quibus eorum imperfectio dimanat, ab ipsis separare philosophi norunt: ignorant contra artem, qua sola aurum fieri queat. Ars non producit substantiam, quamuis transplantatione & insitione naturas in sua specie pro- [sig. I3r] pagare & multiplicare sciat: non tamen sine natura. Id mihi certum est ex naturæ lumine, cuius solius contemplatio Deo benedicente & benigne iuuante, mihi hunc tractatum de generatione peperit, atque in totum persuadet, vt credam, ad modum generationis veram medicinam præparandam esse. Omne quod à natura in salutem hominis creatum est, crudum est, & vlteriori digestione indiget, vt vel in substantiam hominis vel in salubre medicamentum conuertatur. Alimentum intueamur: Hoc in hortulis nostris nobis crescit, in stabulis sustentatur, atque in agris, nostra cura, prouenit. Verum in sanguinem nostrum non mutatur, nisi ad modum generationis in stomacho nostro putrefiat & soluatur, vt inde ad corrobor andum cor, reliquaque membra spiritus vitales proliciantur, ac tandem variis digestionib[us] præmissis sanguis in semen humanum, cuius virtute humanum genus conseruatur & propagatur abeat. Quidni, quando vas putrefactionis in nobis est insufficiens, naturam natura & philosophico ingenio similiter eo promouere possimus, vt crudum corpus extra carnem nostram naturaliter putrefiat, digeratur, dissoluatur, & ex dissolutione natura spiritualis extrahatur, qua [sig. I3v] propter summam harmoniam spiritus noster veluti in momento mirifice confortetur & restauretur, vt hac ratione in fortiter exturbandis & exterminandis vitæ nostræ hostibus, nimirum morbis grauissimis suo fungatur officio! Si exquisite cognouerimus, quid sit, quo putrescat semen, & quomodo id fiat, dubio procul in hominis salubrem vsum vere philosophicas medicinas indagabimus, & assiduitate laborum ξὺν Θεῷ reportabimus. Hac in re nobis vere philosophica Alchymia inseruit: Huius enim ope scimus digerere, soluere, putrefacere, purum ex impuro eruere, atque perfectam generare medicinam. Cuius artis tanta præstantia est, vt in circumforaneos omnium fraudum artifices, tyrannos, delicatulos, otiis indulgentes, heluones, vsarios, Plutiq́ue cultores non cadat, sed pium, beneficum, auaritiæ osorem, sedulum, laboris nullius pertæsum atque naturæ subtilem perscrutatorem requirat. Quemadmodum nos doctissimus philosophus & poeta Augarellus hsice verbis dilucide docet:

Hanc non impuris manibus fraudator auarus
Attingat, decoctor item, quisqusue fabrili
Arte valet, mollisue etiam cum perdita cordi
Otia Marcatorque vagus, &c.

[sig. I4r] Et paulo post:

Ast sapiens superos in primis qui colat, & qui
Noscendis penitus causis modo gaudeat; huc se
conferat & totis sectetur viribus artem.
Tunc Comes hærebit grauis exploratio rerum
Intima naturæ passim vestigia seruans.
Tunc mora sollicitos cursus remorata sequetur,
Et visura olim stabilis patientia finem.

Audite, medicastri, qui nostram hanc diuinam scientiam odio habetis: Audite inquam, & dicite, qui vos medicorum numero vere adscribere possitis, cum sine Alchymia, quæ ex lumine naturæ manifestato in hoc libro robur suum trahit, medicina imperfecta est! Siquidem hæc vna primo morbis macrocosmicarum substantiarum (dum ὲγχειρήσεις & naturas ex lumine naturæ suppeditat, quibus purum ab impuro segregamus) mederi nos docet, vt ab iis rebus exemplum curæ certissimæ sumamus, atque ita habitum curandi nobis ingeneremus. Profecto qui metalla renuoare nescit, quomodo ille restaurare hominis balsamum, eumque ad morbos propulsandos confortare sciat? Qui nescit, quid in Antimonio aurum purget, quomodo perspectum habeat medicamentum, quo naturæ peregrinæ molestiam & morbum nobis inuehentes reuellantur! Qui extra microcosmum arsenicum figere, sub- [sig. I4v] limato corrosiuam naturam adimere, spiritus sulphureos cogere & lapides per veram & conuenientem naturam confringere nequit, nunquam arsenicales salis spiritus edomare, corrosiua salia abluere, edulcorare & mitigare, virus sulphureum coagulare & demere, calculumque vesicæ dissoluere & dissolutum foras eiicere in homine poterit. Tutius est vires medicamentorum in rebus macrocosmicis primum experiri, quam in microcosmo. Quod iam dudum veri philosophi abunde intelligentes eo studiosius vere philosophicam Alchymiam tractauerunt, vt Hermetem philosophorum patrem & principem imitati medicinas fabricent efficacissimas & propellendis morbis aptissimas: præcipue vero illud remedium, quod vniuersale vocant, omnium morborum certissimam antidotum. Ad quod & animo & re assequendum cum non parum momenti conferat hic meus de generatione tractatus, diutius eum studiosam iuuentutem celare nolui, sed in lucem emittere in animum induxi, vt veritatis hostes nostræ scientiæ fundamentum & basin esse lumen naturæ cernant, & filii artis magis magisque ad veritatem studiose inquirendam ammentur, quo [sig. I5r] si forsan ex hoc meo libello aliquid profecerint, Deo ante omnia agant gratias, meque etiam sua iuuent opera.

Tibi vero, Magnifice & Consultissime vir, sobrine & amice intime, hoc quicquid est, inscribo, vt animum promptum ad recompensanda innumera beneficia, quæ ab initio studiorum vsque in hanc horam cumulate in me contulisti, videas, atque te mihi Mecœnatem multis ab hinc annis electum scias. Quamobrem non possum non te orare, vt hoc leuidense munus beneuolo animo accipias, meis Musus patrocineris, me contra morsus maleuolorum hominum, qui vndique in me conuolant, defendas & perpetua tua amicitia digneris: Repromitto, me nunquam aliquid ξὺν Θεῷ perpetraturum, quod ius amicitiæ nostræ violet, sed semper attentaturum, vt magis magisque copulemur, & arctius vniamur. Quod Deus Ter Opt[imus] Maximus faxit. Amen Vale & Nollii studia, vt reuera facis, promouere perge. Dabam è Musæo patrio 9. Nouemb[ris] Anno 1612.