Heinrich Dauber to Raphael Egli; 1611, August 23
| Author: | Heinrich Dauber | |
| Recipient: | Raphael Egli | |
| Date: | 1611, August 23 | |
| Place: | Herborn |
|
| Pages: | 3 | |
| Language: | Latin |
| Editor: | Edited by Julian Paulus |
| Source: | Kassel, University Library, 2° Ms. chem. 19[1, f. 66-67 (olim 60-61) |
| Quote as: | https://www.theatrum-paracelsicum.com/index.php?curid=7508 |
| Names: | Matthaeus |
| Places: | Frankenberg; Herborn |
| Cited: | Morienus Romanus; Paracelsus |
Edition
[f. 66r] Salutem. Esse binas tuas literas, priores quidem 9. Augusti, alteras 21. ejusdem Francobergae datas, mihi fideliter redditas, te nunc certiorem facio. Quòd verò ad superiores hactenus nondum respondj, caussa fuit quod tabellarii ad vos abeuntis copia nulla esset, atque etiam tuae petitioni (novit Deus) morem gerere non posuissem. Misit quidem mihi mercator meus ducentos Imperiales, id verò quàm primum creditores mei Herbornenses resciverunt, sic me exagitarunt & excusserunt, ut ne quartam partem ejus pecuniae mihi relinquerent, jamque sim magis à pecundia mitus, quam unquam ante hac qui magnos sumtus in Probas meas minerales his proximis mensibus facere coactus fui. Ignosces igitur mihi pro amicitia nostra quod hâc in parte gratificari, quod maximè expetebam, tibi non potuerim. Mitto a tibi, quem promisi, spiritum Mercurij, & cum hoc simul ipsam minoram, ex quâ extractus est. Non omnis ejus generis minera est hujus seminis metallici pregnans & farax, propterea in iis detectus est habendus de Consilio Morienis Romani Philosophi, qui sic ait: Radix nostrae operationis est in inquisitione specierum, quia aliae aliis sunt meliores.
Ex hac minera extrahitur primo hoc quod mitto, sal minerale, (sic enim a philosophis appelatur) quem salem si sublimaveris, (facile enim sublimatur, quippe fugacissimus) habebis albam illam Aquilam Theophrasti, ex quâ deinde gluten seu guma Scotiae, vel Fontina Bernhardi elicienda est. Qui verò sic industrius est, ut possit hunc spiritum fugitivum capere, is certè in palaestra Chimica non postremuas fert.
Particulare quod ex hoc spiritu habetur, cujus in superioribus literis mentionem feci, ejusmodi est. Nemet ein lot fein gold vnd j lot fein Silber, schmeltzet sie zu- [f. 66v] samen in einem Digel, macht Lamellen vnd rölcher draus, dis rölcher thue in einen Digel vnd oben drauf von dem Sale minerale vier loth, setzt den tigel in ein kohl feuer, in solcher werm, dz der mercurius nit rauche, sondern allein weich flise, auf zwen tag vnd nacht. Darnach sterckt dz feuer ein wenig, dz der ⟨mercurius⟩ gar sittiglich rauche; Jn solcher mensur soll der tigel so lang im Feuer gelaßen werden, bis dz Sal minerale aller dings verrauchet ist. Darnach reduciret dz pars cum part, vf ein neues, macht lamellen davon, so gros vnd dick, wie die goltgulden, vnd Cementiret sie in nachfolgendem Cement vier oder fünf stunde. Das Cement ist Also: Nemet 18. lot Antimonij, 9. lot des besten stahls vnd 4 1/2 lot kupfer. Laset es in einem tigel zusamen flisen, darnach giset es aus, reibet es klein, vnd thuts in ein glaskolben, giset Aqua frt drauff, vnd extrahiret die grune daraus, so lang die grune farb wert, darnach filtrirt dz Aq[ua] f[ort] durch ein maculatur papir, distillirt dz ⟨Aqua fort⟩ davon, so bleibt eine masse am boden, die reibet klein, vnd Lasets im keller, vf einer gläsin tafel zum öle flisen. Dz öhl Coaguliret wider, reibets, vnd stratificirt damit die Lamellen, vnd lasets vf vier oder funf stund in gluhenden kohlen, Jn einem verlutirten tigel stehen, dz die kolen oben vber den tigel gehen, vnd also immer glühen vf 4. oder 5. stunde lang. Darnach nemet den tigel aus dem feuer, nemet die Lamellen aus dem tigel, vnd reduciret sie wider vnd schmeltzt sie zu einem Zan, so habet ihr gut gold in allen proben bestendig. Hoc sit è secretis eius. In ⟨mercurio⟩ nostro, quem mitto omnes colores insunt, in primis albus & rubeus. Primus ejus flos, quem germinat, est viridis, de qua viriditate philosophi multa loquunt. In liguatione spiritus ejus apparet caeruleus, qui autem ascendit fumus, albus est, & tamen ferventissimus & [f. 67r] penetrantissimus. Quando hoc sal minerale aliquot dies in igne detinetur, non dans fumum, rubescit, ut hic vides. Quibus verò mediis hic spiritus & capi & à suis heterogeneis purgari & lac virginis inde extrahi possit, ingenium intende tuum. In hoc enim totius negotii cardo vertitur.
Scripseram tibi ut mecum communicares descriptionem confectionis olei Talcj, cujus fortè oblitus es; rogo id per proximum nuncium fiat.
Quos mihi tres Imperiales per hunc nundum mittis, tibi remitto. Cerae enim ne uncia quidem hîc venatis est, sicut nec Chirothecae, quales Dominus Candidatus expetit. Hi tres Imperiales traditi sunt tabellario, per filium meum ante portam in conspectu quorundam civium, non dubito, quin eos tibi sit fideliter redditurus. Plura scribere jam non possum, propter tabellarii festinationem, Deinceps Deo dante, plura. Bene vale, vir venerande, & me tui amantissimum tibi commendatum habeto. Bene vale, cum tota familia, & D[omi]n[o] D[omino] Matthaeum cum conjuge & liberis ex me amanter & officiosè saluta.
Datae Herbornae, 23. Augustj Anni 1611.
T[uae] Reverentiae Amantiss[imus] & Observantiss[imus]
Henricus Dauber
[f. 67v] Reverendo & Clariss[im]o Viro, Raphaëli Eglino in Academia Mauritiana inclÿta acrarum iterarum Professori ordinario, Domino & fautoi suo honorando. Francobergam.
